Денеска има марш против аерозагадувањето. Дојдете во што поголем број. Овој пат, за животот се работи.


НОВА ТУРА ПРЕKУМЕРНО АЕРОЗАГАДУВАЊЕ

Градовите дишат на жабри

Соња Христовска

Чад, прав, мирис на изгорено, магла, слаба видливост, загриженост. Печат очите, гребе грлото, срцето стега. Надвор е кисело, горчливо и тажно.

- Тешко дишам. Штом ќе излезам надвор миризбата на чадот ме заплиснува и почнува да ми се лоши. Воздухот е толку загаден што и очите ме печат. Дома не сме проветриле со денови зашто ако отвориме прозорец, и внатре ќе засмрди. Ужасно е - вели скопјанката Стефанија Миовска, која деновиве ја дели судбината на половина милион скопјани и стотици илјади жители на другите градови.

Граѓаните коментираат дека здравјето им се влошува, дека тераат едноподруго настинки и не можат да оздрават. Kонцентрацијата и расположението им се намалени, ги мачат главоболки. Животот им го нема вообичаениот тек зашто многумина си го ограничуваат движењето надвор. Децата ги нема на игралиштата, рекреативците ги напуштија патеките. Прашање е кога ќе почнеме да се гледаме низ маски преку носевите зашто Македонија се задушува.

Илјадарката како добро утро

Во актуелново опасно аерозагадување дишеме воздух кој во себе има количество на ситни лебдечки честички во количина 200 пати повисока од максимално дозволената. Во Тетово, Битола, Kочани и во Скопје во последните 48 часа концентрацијата на ПМ10 повторно достигна 1.000 микрограми на кубен метар воздух, а дозволено е 50. Сто пати позагаден воздух дишат во Kичево и во Велес, а станиците во Kавадарци и во Kуманово сè уште не се во функција.

- Kонцентрациите се многу високи. Не е добро - велат лекарите.

Надминувања на дневната концентрација не смее да има повеќе од 35 дена во годината за да се заштити здравјето на луѓето, но лимитот е одамна надминат. Во Лисиче практично цела година повеќе дишат прав отколку кислород, зашто 24-часовната граница таму е пречекорена фантастични 270 дена во оваа година. Така било и 200 дена во Центар. Притоа, среднодневните концентрации се далеку од наивни - достигаат вредности и над 800 микрограми на кубик воздух, што практично значи дека таму буквално постојано, без ни еден час олеснување, воздухот бил алармантно загаден.

- Добро е што уште сме живи. Попладне, низ улиците во Лисиче ужасно смрди. Сите се загреваат на ќумбиња, а во нив покрај дрва, горат и недозволени состојки, пластики, ѓубре, па и отпадни масла. Ситуацијата е страшна, имам две мали деца и размислувам да се отселам од Лисиче. Втора опција ми е да купам филтер за прочистување на воздухот внатре во домот, но тоа ќе чини многу пари, а сепак нема да нè заштити од она што мора да го дишеме надвор. Шах-мат - вели Валентина Христова од населбата која го држи неславниот рекорд во аерозагаденост и по број на денови и по количината на ситни честички.

Така му е судено на Лисиче, на цело Скопје и на другите градови што имаат слична местоположба - котлинска.

- Ако нема ветер со денови, аерозагадувањето во котлините само се трупа и постојано, од ден на ден, се надополнува со новите испуштени количества. Ако задува ветер, атмосферата се расчистува за брзо време, што сите можевме да го почувствуваме минатата недела кога по девет дена загадување, ветерот донесе моментно олеснување. Во Лисиче е најголема концентрацијата зашто тоа е најниското место во котлината, па таму како во дно на инка слегнува најголем дел од загадувањето - вели проф. д-р Драган Ѓорѓев од Институтот за јавно здравје, кој е член на владината интерсекторска работна група за следење на квалитетот на воздухот.

Го чекаат десеттиот ден

Не е сè оставено на случајот и ветерот. Интерсекторската работна група, составена од претставници од повеќе министерства, градот Скопје и лекари, неодамна одлучи да го утврди моментот кога мора да се реагира затоа што тоа претходно не беше утврдено во ниту еден акт. Се договорија акциските планови низ градовите да се активираат откако десет дена едноподруго 24-часовната концентрација на ситен прав ќе надмине 100 мцг/м3. Денеска е шестиот ден, и ако ветерот не ги спаси повторно во последен момент, ќе мора да ги преземат мерките за предупредувања и ограничувања.

- Никој не ги спречува скопските власти и оние во другите градови и пред десеттиот ден да преземаат мерки. Треба да се подготвени однапред и веќе да размислуваат за втор сет мерки - вели проф. Ѓорѓев.

Според Акцискиот план за Скопје, Градот може да препорача упатства за движење на отворен простор, препораки за децата, старите и хроничните болни да не излегуваат надвор, да не се користат автомобили, туку јавен превоз итн. Мерките за ограничувања настапуваат при стабилни временски состојби и надминувања на праговите на алармирање на одредени загадувачи, а подразбираат одлагање на масовни собири, забрана или ограничување на сообраќајот во одредени реони, по потреба забрана на ложење во котларниците и индустриските објекти или запирање на одредени погони, одлагање на сите операции што можат да го загадат воздухот, а не се итни итн. Сообраќајот во центарот може да биде забранет за автомобили и камиони и да се користат само новите автобуси итн.

Од Градот велат дека се подготвуваат за спроведување на акцискиот план, а од Министерството за животна средина велат дека овие мерки во текот на 2013 година ќе бидат преточени во правилник.

Марш за почист воздух

Здружението на граѓани за одржлив развој и заштита на животната средина „Гоу грин“, денеска во 12 часот, организира марш за намалување на загадувањето на воздухот.

Поворката ќе тргне од пред Скопските клиники, конкретно кај нивната топлана, а ќе заврши на плоштадот Македонија.

- Маршот е апел за намалување на загаденоста на воздухот и испраќање порака до сите одговорни фактори да ги преземат потребните мерки. Топланата во скопските клиники е најголем загадувач во Општина Центар и затоа е избрана како почетна точка на маршот. Со маршот ќе испратиме пораки до надлежните власти, индустријата и до граѓаните - велат организаторите.


http://www.dnevnik.com.mk/?ItemID=8666EC08DC83B64F9A7B3D70CD8A1745

Пак сме се вратиле на истите бројки од пред некоја недела. Епа, нека ни е наздравје чистиот воздух. Инаку, како што гледам од картата на министерството не е проблемот само во Скопје, туку и во другите градови. Бидејќи во министерството очигледно ништо не работат против загадувањето, единствено барем се за пофалба дека излегоа со оваа страница, а во изминатиов период гледам дека вклучуваат се поголем станици и во другите градови, како Кичево, Битола, Тетово, Кочани и Велес, барем знаеме колку се труеме, ако ништо друго.

Edited by ehrlich - 27-Dec-2012 at 18:51

Originally posted by redsonja НОВА ТУРА ПРЕKУМЕРНО АЕРОЗАГАДУВАЊЕ Градовите дишат на жабри Соња Христовска

честито маршот и написот Соња,како поминавте имаше ли одѕив или слабо сте се организирале?

инаку добра поента по тексот има во коментаро на токму така

tokmu taka, 27.12.2012 11:40:15 Tokmu taka Bombata ..... vozduhot vo skopje bil vakov i ke bide, da ne se lazeme. Duri ova e dobro , porano koga imase maglista i prst pred oko ne se gledase nikomu nisto i nikoj nisto ne znaese za PM10 cesticki, no sega e aktuelno. No da se razbereme .. nikade vo svet pa i kaj nas ne segledaat pikovite na nadminuvanjata.. se gledaat srednodnevnite vrednosti i da ne se lazeme deka e 200 pati nadminato.. no fakt e deka e nadminato. No treba i da se razmisli deka vozduhot e vakov samo vo zima ( ako ne veruvate procitajte ). Sto znaci deka e greenjeto i to aindividualnoto . Tokmu taka Lisice - smrdi na jaglen , na drva , plastika .. e pa toa e koga se stedi na sto da se greeme pa pikaat se i sesto . Tokmu taka Delco treba merki da se prezemat kako gasifikacija i alternativni izvori na energija .

можеби ќе куртулат скопјани доколку јурне струење од кањонот Матка доколку матка1 ја спуштат но и ова е под знак прашање со оглед дека појако би било струњето доколку ја нема и матка2 во секој случај вреди да се проба и така станува збор за слаба и стара градба!

Да бе да не се излегува доколку не е неопходно! Исто и да не се дише по можност! Згадено ми е од некомпетентноста на кретениве, како може да си дозволат да побараат да не се излегува во главниот град и тоа баш пред големи празници!? Како воопшто им паѓаат на памет вакви глупости наместо да се земат во раце и превземат мерки под итно?

вицовите што се кажуваа за велешани сега стануваат реалност за Скопје:како зема вештачко дишење скопјанец?ја става устата на ауспух од автомобил

мора нешто да се превземи,можеби најпрво во најзагадено денови да се воведе пар-непар возење на колите

Originally posted by redsonja Kои се причините за аерозагадувањето? Според инвентарот на загадувачи, во главниот град рамноправно e учеството на сообраќајот, индустријата и правта што се крева од јавните површини. Ако овие три елементи учествуваат со по 25 отсто, останатата четвртина е неповолната географска положба на Скопје, кое лежи во котлина, како во дупка.

Немам многу знаења во оваа област, но ваквиот одговор на д-р Ѓорѓев ми звучи претерано паушално. Впрочем главниот прoблем лежи во непостоење на опсежна научна студија во оваа област. Информациите се спорадични, а резултатите преточени во месечни и годишни извештаи на Министерството за животна средина не се конклузивни од проста причина што се базираат на непотполни мерења како производ на честите дефекти на мерните станици и непостоење на научен пристап.

На 28.12.2012 беше објавен Националниот план за заштита на амбиентниот воздух во Република Македонија за пеpиод од 2013 до 2018 година (превземи) во кој се наоѓа следниов статистички податок:

„Процентуален удел на вкупни сусpenдирани честички по сектори 2010 година


Најголем процент на емисија на суспендираните честички произлегува од производствените процеси (Макстил, Скопски Легури, Фени Индустри, Фероалоис) и иснесува 60%. Исто така значаен процент во емисијата на вкупните суспендирани честички имаат и производството на електрична и топлинкска енергија со 23% и согорувачки постројки во производствена индустрија со 15%.“

Доколку ова е точно, решението е едноставно но скапо - модернизирана индустриска инфраструктура и еколошки филтри. Иако дел од ова решение беше предвидено со закон кој предвидуваше имплементирање на нови еколошки стандарди најдоцна до 2014, поради економската криза, овој рок е пролонигран до 2019. Во обид да го зачува социјалниот мир преку спречување на отпуштања од работа во металната индустрија, Владата отворено ни порача дека ќе дишеме отровен воздух уште 6 години. Ова и покрај тоа што се свесни дека годишно 1.350 луѓе умираат поради аерозагадување, а финансиски средства се губат и преку државниот здравствен сектор надлежен за бесплатно лекување на болни поради аерозагадувањето. Ваквата состојба не само што резултира во загуба на човечки животи, болести и финансиски средства, туку сериозно ќе го забави процесот на пристапување кон ЕУ кое подразбира имплементирање на строги еколошки стандарди како предуслов за зачленување во Унијата.


Edited by OCB - 04-Jan-2013 at 18:02

OMG... Што е ова... црниов чад од топлана запад... па нормални ли се...

Иако не е поврзано со темава, сепак мислам дека тука му е местото, доколку администраторите/модераторите мислат поинаку, нека го преместат овој пост, но сепак јас мислам дека местото на овој пост е на оваа тема.
 
Дури и да го прочитаат нашинците, сепак не верувам дека сериозно би разгледале нешто вакво и дека воопшто би го зеле во предвид со цел решавање на проблемот со секојдневното се поголемо загадување во Скопје.
 
http://off.net.mk/zhivot-i-zabava/urban/mozhelo-znachi
 

Можело значи

 

Беа потребни повеќе од две децении но успеаа: во Мексико сити, мегалополисот кој порано важеше за најзагадениот урбан простор на светот, денеска се дише нормално.     Со над 20 милиони жители, неповолна географија, лошо урбано планирање и дива индустријализација, Мексико сити во 90-тите години беше завикан Mexsicko City заради екстремно лошиот воздух и постојаниот смог во градот.   Во цела 1992 година, регистрирани се само 8 дена во кои воздухот ги задоволувал критериумите за квалитет. Лани, добри денови за дишење имало дури 248. Од мај 2003-та не се достигнала критична загаденост кога Владата има право да ги затвори училиштата.   Преземените чекори биле бавни но упорни.     Се започнува со мерење на квалитетот на воздухот. Централната и локалните власти сфаќаат дека мора да соработуваат за да го решат проблемот. Затворени се или дислоцирани големи индустриски загадувачи.  Воведен е  програм "ден без автомобил", еднаш неделно, кој трае и денес. Промовирани се еко прифатливи автобуси за јавен превоз. Воведен е систем за изнајмување велосипеди кој е толку популарен што на точак се чека и по 6 недели. Централизиран е системот за контрола на издувните гасови во станиците за технички преглед на возила кои порано лесно се корумпирале. Дење во градот не смеат да се возат возила постари од 2005-та година....   Другата страна на медалот? Поради тоа што во остатокот на Мексико регулативата е далеку полабава отколку во самиот град, добар дел од автомобилското и друго ѓубре е префрлено во предградијата или околните градови кои во меѓувреме бележат влошување на состојбата.   "Ако е ова маратон, тогаш ние сме некаде на половина пат," велат одговорните во градот.

Таквите комплекси на малокуритис ќе почнат да се губат кога средната и високата класа ќе брои многу повеќе членови, а со тоа секој трет ќе може да си дозволи X6, Q7 и Cayenne, па ќе мора да се бара друг начин за да се разликуваат од мноштвото. Во САД тоа го прават со возење на еколошки возила, и со други слични „хипи“ методи.

sk by Darko Hristov, on Flickr